Ontdek alle highlights van het NL Actief congres 2025
De kracht van data – Jan Middelkamp over de Fitnesssector Atlas 2025
Samen sterker: sportkoepels en fitnessbranche bundelen hun krachten voor een fitter Nederland
Grip op retentie – Hoe je van klantbehoud je verdienmodel maakt
De 50-plusser als groeimarkt: onderschat én vol potentie
Van topsport naar clubvloer: wat wij kunnen leren van 24/7 coaching
Van hype naar houvast: voeding als strategisch wapen in fitness
Nieuwe samenwerking: NL Actief x Athlete’s FoodCoach
De toekomst van fitness: van sportclub naar wedstrijdplatform
Mentale kracht trainen als een spier
Vrijdag 27 juni 2025 kwamen honderden fitnessprofessionals samen in het topsporthart van Nederland: Papendal.
Met meer dan 250 aanwezigen, van clubmanagers, trainers tot beleidsmakers en leveranciers, stond deze dag volledig in het teken van: de reis door tien jaar fitness, met de Fitness sector atlas als gids.
Dit blog is speciaal voor jou als je er niet bij kon zijn, of als je graag alle inzichten nog eens op een rij wilt zetten.
De kracht van data – Jan Middelkamp over de Fitnesssector Atlas 2025
Het symposium trapte af met een primeur: de presentatie van de gloednieuwe Fitnesssector Atlas 2025 door Jan Middelkamp.
Een boekwerk vol data, inzichten en ontwikkelingen — het resultaat van ruim 30 jaar onderzoek naar de Nederlandse fitnessmarkt.
Wat mij vooral opviel? De gigantische groei van onze branche: van een bescheiden 800 clubs in de jaren ’90 naar ruim 5.000 fitnesslocaties in 2025.
Dat is niet zomaar groei, dat is een explosie. 🚀
Een gloednieuw fitness ecoysysteem
Maar volgens Jan Middelkamp is het nog interessanter waarom die groei plaatsvindt en hoe de manier waarop mensen fitness consumeren volledig aan het veranderen is.
“We gaan van een lineair model naar een ecosysteem,” vertelde Jan Middelkamp.
En dat klinkt misschien als een marketingterm, maar hij bedoelt er iets heel concreets mee: clubfitness, thuisfitness en buitenfitness bestaan niet meer naast elkaar — ze lopen volledig door elkaar heen.
Mensen trainen op maandag in de sportschool, op woensdag met een app thuis en op zaterdag met een personal trainer in het park. En dat allemaal binnen één en dezelfde fitnessroutine.
De nieuwe sporter is hybride — en dat betekent dat wij als ondernemers dat ook moeten zijn.
Wat De Fitness Atlas blootlegt, is dat we middenin een fundamentele verschuiving van het hele fitnesslandschap zitten.
In dat ecosysteem bestaan clubfitness, thuisfitness en buitenfitness niet meer als aparte werelden — ze versmelten.
“Als sector moeten we stoppen met denken in ‘of-of’,” zegt Jan. “Het is én-én geworden.”
Data uit de Fitness Atlas
- Meer dan 60% van de sporters maakt gebruik van meerdere vormen van fitness.
- De meerderheid wil flexibiliteit, autonomie en afwisseling.
- De club is niet langer het eindstation, maar een onderdeel van een groter geheel.
Dat betekent dat jouw rol als ondernemer verschuift. Je bent niet langer alleen maar clubhouder — je bent regisseur in het beweeggedrag van jouw leden.
En of ze dat nu binnen jouw muren doen of deels erbuiten: jouw waarde zit in de begeleiding, de ervaring en het vertrouwen dat jij biedt.
Ben jij voorbereid op een toekomst waarin je niet alleen strijdt met de fitness club om de hoek, maar ook met een smartwatch, een YouTube-kanaal en een fitnessapp uit Silicon Valley?
De focus van fitness verschuift
Nog een opvallende trend uit de Atlas: de focus op fitheid in plaats van gewicht.
De tijd dat we mensen binnenhaalden met slogans als ‘10 kilo kwijt voor de zomer’ is voorbij.
De moderne sporter wil meer energie, beter slapen, minder stress. Het draait om kwaliteit van leven, niet om de weegschaal.
En daar ligt volgens Jan Middelkamp dé kans voor onze sector. Want als we dit soort inzichten gebruiken om onze keuzes op te baseren, van programmering tot positionering, dan bouwen we niet alleen sterkere clubs, maar ook een sterkere sector.
“We moeten af van ondernemen op gevoel,” zei hij. “Data is je strategie. Gebruik het. Meet. Analyseer. Optimaliseer. Alleen dan kun je echt toekomstbestendig zijn.”
Samen sterker: sportkoepels en fitnessbranche bundelen hun krachten voor een fitter Nederland
Vervolgens gingen Guido Davio (directeur sportparticipatie bij NOC*NSF) en Ronald Wouters (directeur-bestuurder van NL Actief en de Nederlandse Fitnessbond) in gesprek over de sportparticipatie in Nederland.
Hoe kunnen we als sector slimmer gaan samenwerken, de juiste doelgroepen aanspreken en de drempels verlagen die mensen nu nog tegenhouden om te gaan sporten?
De kracht van fitness gebruiken
Fitness is allang niet meer alleen bedoeld voor mensen met esthetische doelen of topsporters.
Het vormt een essentieel antwoord op maatschappelijke uitdagingen als vergrijzing, werkdruk, sociale eenzaamheid en stijgende zorgkosten.
Volgens Ronald Wouters is fitness “een afspiegeling van de maatschappij — jong, oud, arm, rijk: iedereen doet eraan mee.”
Toch ziet hij dat er nog veel groeipotentie ligt in doelgroepen die nu nauwelijks bereikt worden, zoals 50-plussers, mensen met een beperking, mantelzorgers of mensen in de zorg.
Drempels verlagen begint bij beter begrijpen
Guido Davio benadrukte dat sportdeelname niet alleen wordt geremd door tijdgebrek of financiën, maar ook door sociale drempels: “Mensen willen sporten op plekken waar ze zich welkom voelen. Waar ze zich thuis voelen. De omgeving, de sfeer, de begeleiding. Het moet passen bij hun leefwereld.”
Ook flexibiliteit speelt hierin een grote rol. De hybride sporter – die afwisselt tussen sportscholen, apps, platforms en verenigingen – is inmiddels eerder regel dan uitzondering.
Fitness speelt hierin een unieke rol omdat het op eigen tijd, locatie en niveau kan worden beoefend.
Fitrace als nieuwe motor voor motivatie en verbinding
Een nieuwe ontwikkeling die werd besproken is de Fitrace-competitie: een nieuwe sportdiscipline die elementen van kracht, cardio en competitie combineert, maar laagdrempeliger is dan huidige fitnesswedstrijden.
Volgens Ronald Wouters “kan Fitrace dé manier zijn om leden te binden, groepsgevoel te versterken en nieuwe doelgroepen aan te spreken.”
De Nederlandse Fitnessbond ondersteunt deze ontwikkeling structureel en ziet hierin een waardevolle toevoeging aan het fitnesslandschap.
Van samenwerken naar verbinden
De samenwerking tussen NL Actief, NLFB en NOC*NSF wordt de komende tijd verder geformaliseerd met als doel dat de fitnessbranche officieel onderdeel zal worden van de NOC*NSF-familie. 💛
Deze stap opent de deur naar gezamenlijke projecten op het gebied van inclusie, veiligheid, preventieve gezondheidszorg en arbeidsperspectief.
Toch ligt de grootste winst volgens beide heren in lokale samenwerking: denk aan sportparken die overdag beschikbaar zijn voor groepslessen of verbindingen met scholen, verenigingen en zorginstellingen.
Collectieve slagkracht vraagt om data
Een oproep kwam van Ronald Wouters aan alle ondernemers: verzamel en deel je cijfers.
“In Den Haag geloven ze het niet op mijn blauwe ogen, maar wél op basis van data,” zei hij.
Eerder deelden we al een blog over het belang van data en onderzoek in de fitnessbranche. 📊
Onderzoeksresultaten, ledenaantallen en impactcijfers vormen niet alleen waardevolle inzichten voor je eigen bedrijf, maar helpen ook om landelijk beleid te beïnvloeden en de maatschappelijke waarde van fitness zichtbaar te maken.
Grip op retentie – Hoe je van klantbehoud je verdienmodel maakt
Als je het hebt over retentie in de fitnessbranche, dan is het vaak een soort vaag, ongrijpbaar begrip.
Nieuwe leden werven? Dat doen we massaal. Maar leden behouden? Daar struikelen nog steeds te veel clubs over.
Jan Middelkamp legde het tijdens zijn lezing genadeloos bloot: retentie is geen eindpunt, het is een verdienmodel — en het begint op dag 1.
Huidige retentiecijfers in de fitnessbranche
Jan Middelkamp deelde een paar statistieken die bij veel aanwezigen zichtbaar binnenkwamen:
- 30% van de leden is een ‘non-user’: ze betalen nog, maar komen niet meer opdagen.
- 19,5% van de nieuwe leden komt nooit binnen na inschrijving.
- De gemiddelde bezoekfrequentie van oud-leden is 1,1 keer per maand.
- En het belangrijkste: de meeste opzeggingen gebeuren binnen de eerste 3 tot 6 maanden.
Oftewel: als je retentie wilt verbeteren, moet je stoppen met pleisters plakken op het einde van het traject — en beginnen met het structureel inrichten van de eerste maanden.
Drie vormen van klantretentie
De meeste fitnessondernemers richten zich nog altijd alleen op lidmaatschapsretentie (betaalt iemand nog?), terwijl dat niets zegt over daadwerkelijke activiteit of resultaat.
Er zijn drie vormen van retentie die moet monitoren:
- Trainingsretentie – Volgt de klant nog een trainingsprogramma? Dit bepaalt uiteindelijk het gezondheidseffect en klantresultaat.
- Bezoekretentie – Komt de klant nog naar de club of studio? Essentieel voor betrokkenheid en routinevorming.
- Lidmaatschapsretentie – Betaalt de klant nog? De meest gebruikte, maar minst veelzeggende vorm van retentie.
Van dashboards naar doen: retentie vraagt om actie
Veel fitnessclubs turen naar dashboards vol cijfers, maar missen de échte inzichten, want data zonder context zegt niks. ❌
Zoals Jan Middelkamp treffend zei: “Meer ijsjes zorgen niet voor meer verdrinkingen — meer zwemmers doen dat.”
Oftewel: correlatie is geen oorzaak.
Zijn pleidooi? Stop met analyseren, begin met experimenteren.
Heb je een groep non-actieve leden? Deel ze op, test verschillende contactmomenten (bellen, appen, mailen) en kijk wat werkt. Geen statistieken nodig — gewoon doen, meten en leren.
Daarnaast ligt er een enorme kans in iets wat bijna niemand goed inzet: groepscoaching.
Eén keer per maand 30 minuten met een kleine groep zorgt al voor significant hogere betrokkenheid. Combineer dat met simpele motivatiechecks en je kunt je begeleiding perfect afstemmen.
Want uiteindelijk draait het niet om het aantal abonnementen, maar om motivatie vasthouden.
Fitness is gedragsverandering — en dat vraagt om structuur, begeleiding en herhaling. Wie dáár zijn business op bouwt, wint op de lange termijn.
De 50-plusser als groeimarkt: onderschat én vol potentie
Duco Bouwens en Edwin van der Dungen trapten af met misschien wel de belangrijkste realisatie van de dag: De snelst groeiende doelgroep voor de fitnessbranche in Nederland is 50-plus.
Niet alleen in omvang, maar vooral in behoefte aan begeleiding, gezondheid en sociale verbinding.
En de cijfers liegen er niet om: volgens de meest recente data telt Nederland in 2025 ruim 7,3 miljoen 50-plussers, waarvan 3,76 miljoen 65-plussers en al 900.000 tachtigplussers.
De vergrijzing is in volle gang, en het echte hoogtepunt moet zelfs nog komen rond 2040.
“We praten al jaren over vergrijzing alsof het iets is dat nog moet komen. Maar het is er al. En toch zie je ze niet terug in onze clubs.”
We hebben het hier dus over een doelgroep die groter is dan het aantal mensen met een sportabonnement.
En toch… zijn ze nog altijd ondervertegenwoordigd in de fitnesssector. 😲
Niet omdat ze niet willen, maar omdat ze zich nergens in herkennen. Fitness wordt gepresenteerd als een esthetisch feestje: afvallen, strak worden, progressiefoto’s. En dus haken veel 50-plussers af — of erger nog: ze beginnen er niet eens aan.
🧓🏼 Ze zien geen mensen zoals zij in campagnes.
📣 Ze horen geen taal die aansluit bij hun leefwereld.
🏋🏽 Ze ervaren het aanbod als onveilig, overweldigend of simpelweg niet voor hen bedoeld.
“De vraag is niet waarom ze niet komen,” zei Edwin van der Dungen. “De vraag is waarom wij denken dat ze zich welkom voelen.”
De boodschap moet anders. Het aanbod ook.
Volgens Edwin van der Dungen ligt de sleutel in ander taalgebruik, andere beelden en vooral: ander gedrag van ondernemers.
Geen hippe video’s met battle ropes, maar verhalen over vrijheid, herstel, energie, zelfvertrouwen. En bovenal: veiligheid en verbinding.
“Verkoop geen spiermassa. Verkoop het gevoel dat iemand weer mee kan wandelen met z’n vrouw. Dat iemand de trap op kan zonder hijgen.”
Er werden ook voorbeelden genoemd van succesvolle programma’s, zoals medisch fitness, small group trainingen speciaal voor 50+, en beweeggroepen waar naast trainen ook veel ruimte is voor sociaal contact.
Voor deze doelgroep is het sociale aspect vaak net zo belangrijk als het fysieke. 🤝
Deze doelgroep is ook nog eens mega loyaal en financieel stabiel.
Als je hun vertrouwen wint en inspeelt op hun echte behoeften, dan blijven ze vaak jaren lid. Maar daar is wél een ander soort aanpak voor nodig.
Duco Bouwens benadrukte dat het tijd is om verder te kijken dan de standaard marketingdoelgroep van 25-45 jaar.
“We moeten als sector niet wachten tot deze mensen vanzelf binnenkomen. We moeten voor ze klaarstaan, met de juiste toon, het juiste aanbod en vooral: oprechte aandacht.”
Hij sloot af met een duidelijke oproep aan ondernemers in de zaal: “Als je nu in je businessmodel nog geen plek hebt voor de 50-plusser, dan laat je structurele groei liggen.”
Van topsport naar clubvloer: wat wij kunnen leren van 24/7 coaching
Ex-profwielrenner Nathan van Hooydonck stapte het podium op met een eerlijk en kwetsbaar verhaal. Hij had liever nog in het profpeloton gereden, gaf hij toe.
Maar nu deelt hij zijn ervaring over mentale pieken en dalen — en hoe de topsport met een volledig 24/7-coachingsmodel werkt.
Een model dat verrassend veel raakvlakken heeft met de fitnessbranche.
De belangrijkste les? Begeleiding stopt nooit. Niet na de intake, niet na de eerste maand.
Topsporters hebben continu toegang tot een coach. Niet alleen voor trainingsschema’s, maar juist voor de mentale begeleiding, dagelijkse feedback, herstel en motivatie.
En dat is precies waar veel fitnessclubs nog steken laten vallen. We denken in losse momenten, terwijl gedragsverandering een proces is dat 24/7 beïnvloed wordt.
“Wij hadden altijd een coach beschikbaar. Je bent nooit alleen. Zelfs als je wakker ligt om 2 uur ‘s nachts, kun je iemand bellen die je begrijpt.”
Hoe vertaal je topsportinzichten naar de fitnessvloer?
✅ Persoonlijke begeleiding die verder gaat dan de oefening
✅ Toegang tot coaches via app, video of berichten
✅ Continue check-ins: fysiek én mentaal
✅ Flexibele programma’s die meebewegen met het leven van de sporter
En vooral: vertrouwen en verbinding. Topsporters presteren niet alleen door schema’s, maar doordat ze zich gezien voelen, gesteund en gehoord.
Van hype naar houvast: voeding als strategisch wapen in fitness
Met de samenwerking tussen NL Actief, de Nederlandse Fitnessbond en Athlete’s Foodcoach krijgt de fitnessbranche eindelijk toegang tot een tool die voeding écht praktisch én schaalbaar maakt.
Geen tijdrovende voedingsschema’s meer in Excel of eindeloos gesteggel over “wat nou écht gezond is” — maar technologie die is ontstaan in de topsport, en nu wordt ingezet op de fitnessvloer.
Athlete’s Foodcoach is géén standaard app. Het is een platform dat prestatiegerichte voeding begrijpelijk maakt, onderbouwd met data en afgestemd op het doel van de sporter.
Of je nu small group lessen geeft, HIIT-trainingen aanbiedt of een Hyrox-challenge draait — met deze tool kun je voeding concreet onderdeel maken van je coaching. Zónder dat het je extra tijd of personeel kost.
De kracht zit ’m in eenvoud én onderbouwing. Geen poedertjes of rare hypes, maar échte voeding — denk aan havermout, pasta en timing. Met als resultaat: betere prestaties, sneller herstel, en meer inzicht bij je klant.
En het mooiste? Je hoeft geen diëtist te zijn om ermee te werken. Juist groepslesinstructeurs, studio-eigenaren en clubmanagers kunnen hiermee het verschil maken. De pilot draait nu — en jij kunt erbij zijn.
Nieuwe samenwerking: NL Actief x Athlete’s FoodCoach
De fitnessbranche krijgt toegang tot topsporttechnologie – en dat opent deuren.
Tijdens het symposium kondigden NL Actief en de Nederlandse Fitnessbond een nieuwe samenwerking aan met Athlete’s FoodCoach, een platform dat zijn sporen al heeft verdiend bij topsporters in onder meer het wielerteam van Jumbo-Visma en TeamNL.
Het doel? De kracht van dagelijkse, schaalbare voedingstechnologie toegankelijk maken voor de fitnesssector – van personal trainers tot groepslesinstructeurs.
De focus ligt niet op dure supplementen, maar op het optimaliseren van normale voeding voor maximale prestatie. Denk aan simpele gewoontes met grote impact: havermout, pasta, planning, coaching.
De toekomst van fitness: van sportclub naar wedstrijdplatform
De opkomst van Fitrace verandert de sector — ben jij al klaar voor competitieve fitness?
Naast de samenwerking met The Athlete’s FoodCoach kondigde Ronald Wouters ook de volgende groeifase van de Fitrace-competitie aan.
Wat begon als een idee tijdens de Olympische Spelen, is nu uitgegroeid tot een bond, een pilotcompetitie en – in december – het eerste officiële Nederlands Kampioenschap Fitrace.
Met al 120 aangesloten clubs en 80 deelnemende locaties in de pilot, groeit Fitrace razendsnel.
En dit is pas het begin: de NLFB werkt aan erkenning via NOC*NSF, met als stip op de horizon zelfs deelname aan de Olympische Spelen!
Wat dit betekent voor fitnessondernemers:
- De branche verschuift van ‘alleen trainen’ naar prestatiegericht trainen met een doel.
- Clubs die Fitrace integreren in hun aanbod creëren een nieuwe motivatieprikkel voor leden.
- Er ontstaan kansen voor evenementen, communities en binding, gebaseerd op competitie en meetbare progressie.
- Fitrace is laagdrempelig: jong en oud, recreatief en fanatiek, solo of in duo’s – iedereen kan meedoen.
De oproep is duidelijk: kijk hoe Fitrace past in jouw aanbod en neem contact op met NLFB om je voor te bereiden op deze nieuwe stroming binnen de fitnesswereld.
Mentale kracht trainen als een spier
Wouter Smit, ook wel bekend als “supersporter” en oprichter van Kapotsterk, sloot de dag af met een diep persoonlijke en inspirerende lezing over mentale veerkracht, fysieke uitdagingen en het stellen van doelen in het licht van tegenslag.
Zijn verhaal begon niet in de sportschool, maar op een vrijdagmiddag in juli, toen hij een telefoontje kreeg van het UMC: er zat een tumor van 5,5 cm in zijn ruggenmerg.
In plaats van zich te laten verlammen door angst, besloot Wouter zijn herstel te benaderen zoals hij een triatlon zou aanpakken – met focus, discipline en doorzettingsvermogen.
“Ik gaf mijn operatie gewoon een andere naam, zodat ik me erop kon focussen als een sportief doel,” vertelde hij.
Wouter nam het publiek mee in zijn reis van bodybuildwedstrijden naar halve triathlons, HYROX-competities en zelfs de klim naar de top van de Alpe d’Huez.
“Mentale spiergroepen zoals veerkracht, discipline en niet-opgeven kun je net zo goed trainen als je biceps,” stelde hij.
Door zijn diagnoses, operaties en herstelperiodes ontwikkelde hij een unieke kijk op ‘mentale fitheid’ – een concept dat hij net zo serieus neemt als zijn fysieke training.
Zijn belangrijkste boodschap? “Worden is beter dan zijn.” Het gaat er niet om waar je nu staat, maar of je bereid bent om elke dag een beetje sterker te worden – fysiek én mentaal.
Ook pleitte hij voor het opdelen van grote doelen in kleine stappen, voor leven in het nu, en voor het durven falen als noodzakelijke route naar groei.
Met zijn verhaal liet hij zien dat sport niet alleen een uitlaatklep is, maar een levenshouding.
Een manier om te overleven, te helen en te groeien – ongeacht wat het leven op je pad gooit.
Auteur: Melanie Verbueken